Testimonium Flavianum

La sintagmo Testimonium Flavianum (Atestaĵo Flavia) indikas pasaĵon entenatan en la “Judaj Antikvecoj” verkitajn de la hebrea historiisto Jozefo Flavio kaj aparte interesaj por la debato pri la historieco de Jesuo. Kune kun la pasaĵo pli sinteza de la “Judaj Antikvecoj” ĝi konstituus, fakte, unu el la unuaj dokumentoj nekristanaj kiu mencias Jesuon: la verko estis fakte publikigita en la 93.

Tamen pro sia celebra tono, la aŭtentikeco de la “testimonium” estas objekto de diskuto ekde la 16-a jarcento ^[1] La plejgranda parto de la esploristoj, hodiaŭ, konsideras la “testimonium” neaŭtenta sed objekto de interpoladoj iniciate de mezepokaj kopiistoj ^[2] de antaŭ la 11-a jarcento. ^[3]. Iuj filologoj ĝin, fine, konsideras aŭ tute apokrifa, aŭ integre aŭtenta.^[4].

1. ↑ La unua aserto pri falseco de la verkero estas atribuata al la protestanta juristo kaj filologo Hubert van Giffen (latinigite: Gifanio, 1534–1616), kvankam liaj verkoj ne entenas tiun pozicion; la unua kiu publikigis refuton pri la aŭtentikeco de tiu verkero estis la luterana teologo Lucas Osiander (Osiandro, 1535-1604), kiu asertis ke temis pri skribero apokrifa. en Epitomes historiae ecclesiasticae, ii c. 7, Tubinga, 1592).
2. ↑ "Some (scholars) have mantained that the passage is wholly authentic; others think that it is wholly spurious. Most today regard the passage as authentic but edited." in Craig A. Evans, "Jesus and His Contemporaries: Comparative Studies", 1995.
3. ↑ Studo pri 87 artikoloj publikigitaj en la periodo 1937-1980 rilate la “testimonium” rivelis ke la plejgranda majoritato levis dubojn pri ĝia aŭtentikeco, kompelete aŭ parte” (Feldman, p. 490).
4. ↑ Vidu ĉe Craig A. Evans, "Jesus and His Contemporaries: Comparative Studies", 1995.